Từ ngày 20/9, thành phố Hà Nội sẽ áp dụng quy định mới về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước tiến hành thu hồi đất.
Quy định mới này của Thành phố đưa ra cơ chế thưởng tiền mặt cụ thể cho các trường hợp bàn giao mặt bằng đúng tiến độ. Cụ thể, hộ gia đình hoặc cá nhân sử dụng đất nông nghiệp, nếu đáp ứng đủ điều kiện bồi thường về đất và bàn giao mặt bằng đúng hạn, sẽ được thưởng 3.000 đồng/m2, nhưng không vượt quá 3 triệu đồng/người. Đối với trường hợp thu hồi toàn bộ hoặc một phần đất, phải phá dỡ nhà ở, nhà xưởng, hoặc công trình sản xuất kinh doanh, nếu bàn giao mặt bằng sớm hơn 16 ngày trước hạn sẽ được thưởng 5 triệu đồng; bàn giao sớm 15 ngày được thưởng 4 triệu đồng, và bàn giao đúng hạn sẽ được thưởng 3 triệu đồng.
Với các tổ chức kinh tế có nhà xưởng hoặc nhà làm việc bị thu hồi, nếu bàn giao mặt bằng đúng tiến độ sẽ được thưởng 10.000 đồng/m2, với mức thưởng tối đa là 500 triệu đồng và tối thiểu là 5 triệu đồng.
Ngoài ra, quy định mới cũng xác định mức bồi thường cụ thể cho từng loại đất. Đối với đất nông nghiệp, mức bồi thường tối đa là 250 triệu đồng; trong đó, đất trồng lúa nước là 50.000 đồng/m2, đất trồng cây lâu năm là 35.000 đồng/m2, và đất phi nông nghiệp là 35.000 đồng/m2.
Trong trường hợp nhà và các công trình xây dựng gắn liền với đất bị thu hồi, mức bồi thường sẽ là 60% giá trị hiện có. Những công trình không đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ được đơn vị bồi thường và phòng quản lý đô thị thẩm định, lập hồ sơ thiết kế để tính toán mức bồi thường cụ thể.
Quá trình bồi thường về đất tại Hà Nội chủ yếu được thực hiện bằng tiền mặt. Trong trường hợp người dân bị thu hồi toàn bộ đất ở hoặc diện tích đất còn lại nhỏ hơn mức tối thiểu cho phép tách thửa và không còn chỗ ở nào khác tại địa phương, người dân sẽ được giao đất ở, mua nhà tái định cư, hoặc nhận bồi thường bằng tiền.
Thành phố Hà Nội cũng giao Sở Xây dựng ban hành quyết định về giá bán, thuê mua và cho thuê nhà tái định cư, trong khi UBND cấp huyện sẽ ra quyết định hỗ trợ đối với các dự án cụ thể như hỗ trợ diện tích đất thu hồi còn lại, hỗ trợ đất phi nông nghiệp, và hỗ trợ ổn định đời sống cho người dân bị ảnh hưởng.
Đánh giá quy định mới về bồi thường đất Hà Nội
Quy định mới của Hà Nội về bồi thường, hỗ trợ, và tái định cư khi thu hồi đất, áp dụng từ ngày 20/9, có một số điểm đáng chú ý:
Ưu điểm
1 – Cơ chế thưởng rõ ràng và khuyến khích bàn giao đúng hạn: Việc thiết lập cơ chế thưởng cụ thể cho các hộ gia đình, cá nhân, và tổ chức bàn giao mặt bằng đúng tiến độ giúp khuyến khích sự hợp tác của người dân và doanh nghiệp trong các dự án thu hồi đất. Điều này có thể giúp đẩy nhanh tiến độ các dự án phát triển cơ sở hạ tầng.
2 – Mức bồi thường được quy định rõ ràng: Quy định mới này đưa ra mức bồi thường cụ thể cho từng loại đất và công trình, giúp giảm thiểu các tranh chấp và khiếu nại liên quan đến bồi thường. Việc bồi thường được xác định cụ thể bằng tiền mặt sẽ giúp quá trình chi trả minh bạch và dễ dàng hơn cho các bên liên quan.
3 – Hỗ trợ tái định cư linh hoạt: Quy định cũng cho phép người dân chọn hình thức bồi thường bằng tiền, đất ở, hoặc nhà tái định cư, tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể. Điều này mang lại sự linh hoạt và công bằng hơn cho các hộ dân bị thu hồi đất.
Hạn chế
1 – Mức thưởng và bồi thường còn giới hạn: Mặc dù có cơ chế thưởng, nhưng mức thưởng và bồi thường có giới hạn tối đa, điều này có thể chưa thực sự hấp dẫn đối với một số trường hợp đặc biệt, như các dự án quy mô lớn hoặc những hộ gia đình có diện tích đất bị thu hồi lớn.
2 – Chưa làm rõ một số tiêu chí đánh giá: Một số quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật và phương thức xác định giá trị bồi thường chưa được mô tả chi tiết, có thể dẫn đến tranh cãi và bất đồng quan điểm giữa các bên.
3 – Tính khả thi trong thực tế: Việc áp dụng các quy định mới này phụ thuộc rất lớn vào sự minh bạch và công bằng trong quá trình thực thi. Nếu không được quản lý tốt, quy định này có thể gặp khó khăn trong việc triển khai thực tế và gây ra các vấn đề liên quan đến khiếu kiện.
Kết luận
Quy định mới về bồi thường đất Hà Nội, hỗ trợ, và tái định cư là một bước tiến tích cực trong việc cải thiện cơ chế thu hồi đất, tăng cường tính minh bạch và khuyến khích sự hợp tác từ người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc triển khai cần có sự giám sát chặt chẽ và cải thiện một số hạn chế để đảm bảo hiệu quả và công bằng cho mọi bên liên quan.